عکاسی معماری

اقوام مختلف با توجه به فرهنگ و بینش خود برای ساخت و تزیین برخی بناها اهمیت بیشتری قایل هستند. مثلاً مسلمانان همواره در ساخت و تزئین مساجد، زیارتگاهها و اماکن مذهبی با هنرمندی و ظرافت خاصی عمل کرده اند، به گونه ای که مشابه آن در دیگر بناها کمتر یافت می شود. تنوع این بناها نیز بسیار چشمگیر است که در هر نقطه و مکانی به شیوه ای خاص بوده است. توده مواد موجود در فضا که به صورت یک یا چندین حجم تو خالی است ساخته می شود ، معماری را شکل می دهد این فضاهای توخالی برای فعالیت انسانهاست. به جز مواردی خاص، معماری هنری نیست که بی دلیل اجرا شود . در ساختمان بنا علاوه بر صرف وقت، جنس مواد نیز موضوع مهمی است که متناسب با شرایط اقلیمی و نقشه ساختمان از مصالح گوناگونی استفاده می شود اولین گام در عکاسی معماری آگاهی از این عوامل است . عکاس باید برای کسب این اطلاعات و بازدید از بنا وقت کافی صرف کند.

تجهیزات مورد نیاز
۱– دوربین :‌ثبت و ضبط دقیق ترین جزئیات در عکاسی معماری ضروری است و باید با وسواس تمام تصویرهایی با کیفیت بسیار خوب ارائه کند. در عکاسی معماری باید خطوط و سطوح عمودی بنا در تصویر کاملاً‌عمودی باشند. از اصول اولیه عکاسی معماری، کج نبودن خط افق در تصویر،‌عمود بودن ساختمان و خطوط و سطوح عمودی آن در تصویر است.
۲– سه پایه : عکاسانی که به کیفیت و وضوح کامل تصویر خود می اندیشند. استفاده از سه پایه عکاسی را بسیار جدی تلقی می کنند برای اینکه تصویر از بیشترین وضوح برخوردار باشد نباید در محیط های کم نور یا فضاهای داخلی بدون آنکه دوربین بر روی سه پایه نصب باشد اقدام به عکاسی کرد.
۳ – فیلم : فیلم های رنگی یا سیاه و سفید با حساسیت زیاد و فوق العاده زیاد کمتر در عکاسی معماری استفاده می شود. زیرا فیلم های حساسیت زیاد با افزایش دانه ها جزئیات تصویر را کاهش می دهند.
۴ – فیلتر : فیلترهای زرد،‌نارنجی و قرمز در عکاسی سیاه و سفید برای تشدید کنتراست ابرها و آسمان و کنترل تیرگی آسمان و فیلتر پولاریزه برای از بین بردن انعکاسهای نامطلوب در شیشه ها و تیره کردن آسمان در عکاسی رنگی بیشتری استفاده را در عکاسی معماری دارد.
نقش نور در عکاسی معماری
هنگامی که اجسام به تصویر در می آید خصوصیات سه بعدی آنها بر روی سطحی دو بعدی نمایان می شود به کمک سایه روشن هایی که بر روی جسم مورد نظر تشکیل می شود می توان احساس حجم و برجستگی را در تصویر ایجاد کرد. نور در عکاسی معماری اهمیت فوق العاده ای دارد. اغلب عکاسان برای عکاسی معماری و منظره میال به استفاده از نور مایل صبح گاهی یا هنگام عصر هستند چرا که این نور کنتراست متعادلی دارد. در عکاسی معماری ایده آل آن است که نمای اصلی ساختمان و یا قسمتی که در تصویر مورد توجه اصلی قرار می گیرد در معرض تابش نور قرار گرفته و در سایه نباشد، نورهای بسیار ملایم و بدون سایه مانند نور هوای ابری یا مه آلود،‌احساس برجسته نمایی را در تصویر کاهش می دهد.
عکسبرداری از بناهای تاریخی و قدیمی در شب هنگام حالت جالبی را برای نشان دادن قدمت آنها به وجود می آورد. دقت در نورسنجی استفاده از سه پایه و سیم و کلانشور نکات مهم در این شرایط است توضیح اینکه بر روی دکمه شاتر محل ویژه ای برای نصب سیم دکلانشور پیش بینی شده است . با نصب این سیم در محل مخصوص و هنگام فشردن آن به خصوص در استفاده از سرعتهای کم شاتر دوربین دچار کمترین لرزش شده و از وضوح تصویر کاسته نمی شود. عکاسی از بناهای معماری در وضعیت ضدنور تصویری را می سازد که فقط کلیاتی از ساختمان دیده می شود در حالت ضد نور چون منبع نور پشت بنا و رو به عکاس است موضوع کاملاً تیره دیده می شود و حالتی مرموز به خود می گیرد.

عکسبرداری از جزئیات ساختمان

علاوه به نمای کلی جزئیات قابل توجه بنا از قبیل نقش و نگارها‌، نقاشی، کاشی کاریها و تزئینات روی دیوارها موضوع های خوبی برای عکاسی معماری تلقی می شود استفاده از نور مایل به ویژه برای عکسبرداری از نقوش برجسته و کنده کاری شده و همچنین درهای حجاری شده برای تأکید بر برجستگیها و نقوش آنها ایده آل است. لنزهای واید در فواصل نزدیک ابعاد و تناسب های سطوح نزدیک را درشت تر کرده و آنها را دچار دگرگونی می کند و سطوح دورتر را کوچکتر از فاصله دور یا عکسبرداری از جزئیات بنا با درشت نمایی بیشتر مناسبتر است این لنزها زاویه دید بسته تری دارد و فضای کمتری را به تصویر می کشد.
حذف زاویه :
اگر در فضای جلو بنا عوامل زائدی مانند تیر چراغ برق ،‌درخت و غیره وجود داشته باشد می توان به بنا نزدیکتر شد و از لنزهای واید استفاده کرد.

قاب کردن بنای معماری :
هنگام عکسبرداری با لنزهای واید اغلب فضای آسمان زیادی در تصویر وجود دارد. برخی از عکاسان ترجیح می دهند آسمان یکدست و صاف در تصویر نباشد در این صورت با افزودن چند شاخ و برگ در قسمت بالای تصویر فضای خالی آسمان را پر می کنند. درخت و شاخ و برگ آن نباید روی ساختمان را بپوشاند این شیوه را اصطلاحاً قاب کردن نیز می نامند. چنین نیست که در عکاسی معماری همیشه از زاویه روبرو آن هم از فاصله ای نسبتاض در که نمای ساختمان در تصویر گنجانده شود عکسبرداری صورت گیرد.

 
وجود عامل زنده در بنا:
بنای معماری موجودی زنده نیست باید دقت کرد که حضور موجودات زنده در تصویر بیشترین توجه را به خود جلب می کند در مورد حالت و محل قرار گرفتن آنها دقت کنید که فضای کمی را اشغال کند و لطمه ای به کل تصویر نزند. عکسبرداری از فضاهای داخلی ساختمان جزو عکاسی معماری است که از اصول کلی عکسبرداری معماری پیروی می کند.