تجارت الکترونیکی در دنیای امروزی
تجارت الکترونیکی
تجارت الکترونیکی طی سالیان اخیر با استقبال گسترده جوامع بشری روبرو شد. امروزه کمتر شخصی را میتوان یافت که واژه فوق را نداند.
نشریات، رادیو و تلویزیون بصورت روزانه، موضوعاتی در رابطه با تجارت الکترونیکی، منتشر و افراد کارشناس از زوایای متفاوت به بررسی آن می‌پردازد.
شرکت‌ها و سازمان‌های ارائه دهنده محصولات و خدمات، همگام با سیر تحولات جهانی در زمینه تجارت الکترونیکی نیز آشنا خواهیم شد.
تجارت در ساده‌ترین نگاه، مبادله محصولات و خدمات به منظور کسب درآمد است.
زندگی انسان مملو از فرایندهای تجاری بوده و تجارت با میلیون‌ها شکل متفاوت در زندگی انسان‌ها نمود پیدا کرده است.
زمانی که محصولات مورد نظر خود را از یک فروشگاه خریداری می‌نمایید، در تجارت شریک و در فرایندهای آن درگیر شده‌اید.
اگر در شرکتی مشغول به کار هستید که محصولی را تولید می‌نماید، درگیر یکی دیگر از زنجیرههای تجارت شده‌اید.
تمام جلوههای تجارت با هر رویکری و سیاستی دارای ویژگی‌های ذیل می‌باشند:
خریداران:
افرادی که با تکیه برتوان مالی خود؛ قصد و توان خرید محصولات و خدمات را دارند.
فروشندگان: افرادی که محصولات خدمات مورد نیاز خریداران را ارئه می‌دهند.
- خرده فروشان: افرادی که محصولات و خدمات مستقیما در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند.
- عمده فروشان و عوامل فروش: افرادی که محصولات و خدمات خود را در اختیار خرده فروشان و سایر سازمان‌های تجاری قرار می‌دهند.
تولیدکنندگان:
افرادی که محصولات و خدمات را ایجاد میکنند. تا فروشندگان، آنها را در اختیار خریداران قرار دهند. یک تولیدکننده با توجه به ماهیت کار خود همواره یک فروشنده نیز خواهد بود.
تولیدکنندگان محصولات تولیدی خود را به عمده فروشان، خرده فروشان و یا مستقیماً به مصرف‌کنندگان می‌فروشند.
تجارت با دیدگاه فوق دارای مفهوم ساده‌ای است. در تجارت الکترونیکی تمام موارد مذکور، با تغییرات خاصی حضور دارند.
تاریخچه مختصر تجارت الکترونیکی
استفاده از فناوری الکترونیکی در انجام امور بازرگانی پیشینه‌ای نسبتا طولانی دارد.
در حقیقت، نیاز به تجارت الکترونیکی، از تقاضای بخش‌های خصوصی و عمومی برای استفاده از تکنولوژی اطلاعات، نشات گرفته است.
میتوان گفت این نوع تجارت، از حدود سال ۱۹۶۵ آغاز شد که با نوآوریهایی مانند انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)، مصرف‌کنندگان توانستند پول خود را از طریق ماشین‌های خودپرداز دریافت کرده و خرید خود را بوسیله کارت‌های اعتباری انجام دهند.
پیش از توسعه تکنولوژی‌های مبتنی بر اینترنت در سال‌های آغازین دهه ۹۰، شرکت‌های بزرگ به ایجاد شبکه‌های کامپیوتری با ارتباطات مشخص، محدود و استاندارد برای مبادله اطلاعات تجاری میان یکدیگر پرداختند. این روش، مبادله الکترونیکی داده (EDI) نامیده شد.
در آن سال‌ها، لفظ تجارت الکترونیکی، مترادف با مبادله الکترونیکی داده‌ها بود.
بعد از معرفی مبادله الکترونیکی داده‌ها، که از تبادلات مالی به پردازش سایر تبادلات گسترش داده شد.
سایر شرکت‌ها از جمله تولیدکنندگان، خدمت‌دهندگان و دیگر شرکت‌های درگیر در حوزه کسب و کار، حضور گسترده‌تری را تجربه کردند.
سایر برنامههای کاربردی نیز از جمله خرید و فروش سهام، سیستم‌های اطلاعاتی، خدمات مسافرتی و مواردی از این قبیل به همین ترتیب به وجود آمده و به سیستم‌های درون سازمانی معروف شدند.
یک دلیل گسترش سریع فناوری در این زمان، توسعه شبکهها، پروتکلها و نرمافزارهای مرتبط با مقوله تجارت الکترونیکی بود.
در ادامه
از سال ۱۹۹۵ کاربران اینترنتی شاهد پیشرفت چشمگیر در زمینههای گوناگون از جمله بازرهای فروش آنی و آموزش الکترونیکی بودهاند.
هم اینک اکثر سازمان‌های متوسط و بزرگ در جهان دارای وب‌سایت شخصی هستند.
- در سال ۱۹۹۹ عبارت تجارت الکترونیکی از فرایندهای بنگاه به مشتری (B2C) به فرایندهای بنگاه به بنگاه (B2B)
- در سال ۲۰۰۱ از فرایندهای بنگاه به بنگاه (B2B) به فرایند بنگاه به کراکنان (B2E)
- واژههایی چون دولت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، موبایل الکترونیکی و شراکت الکترونیکی گسترش داده شد.
در این سال‌ها شرکت‌های فعال در حوزهی تجارت الکترونیکی موفقیت‌ها و شکست‌های بیشماری را تجربه نمودند.
شرکت‌هایی که موفقیت را لمس کردهاندعبارت از یاهو، گوگل، وری ساین، اِی اُ اِل، چکپوینت و ایبی.
همچنین شرکت‌هایی که با وارد شدن در این حوزه دچار شکست شده‌اند عبارتند از: ای‌تویز، اکسپدیتور، مارچ‌فِرِست و وبوان.
به طور کلی جهش فناوری اطلاعات دو دوره بیست ساله را پشت سرگذاشته و اکنون وارد دوره سوم شده است.
۱۹۵۵-۱۹۷۴: عصر انتقال الکترونیکی وجوه.
۱۹۷۵-۱۹۹۴: عصر سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت (MIS).
۱۹۵۵-۲۰۱۴: عصر اینترنت.
تقریبا در هر بیست، امکانات تجارت الکترونیک متناسب با توانایی‌های تکنولوژی اطلاعاتی آن عصر فراهم آمده است.
در حالی که ماشین‌های خودپرداز و کارت‌های اعتباری در عصر بیست ساله نخست به جریان افتادند.
در روند تکاملی تجارت الکترونیکی، میتوان میان تجارت الکترونیکی سنتی و نوع اینترنتی آن تمایز محسوسی قائل شد.
هنر برتر